CHẬP ĐIỆN LÀ GÌ? CÙNG CLISUN TÌM HIỂU NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH KIỂM TRA ĐƯỜNG ĐIỆN CHẬP AN TOÀN

Chập điện là gì?

Chập điện là hiện tượng xảy ra khi dòng điện đi qua các dây dẫn hoặc thiết bị không theo đúng đường mạch ban đầu, gây ra sự ngắn mạch (ngắn mạch điện). Điều này thường xảy ra khi hai dây dẫn có điện áp khác nhau (ví dụ: dây pha và dây trung tính) tiếp xúc với nhau hoặc khi có dòng điện rò rỉ ra môi trường xung quanh. Kết quả là dòng điện đi qua vượt quá mức an toàn, dẫn đến nhiệt độ tăng cao, gây nguy cơ cháy nổ, hư hỏng thiết bị hoặc thậm chí gây nguy hiểm cho con người.

Nguyên nhân của chập điện có thể bao gồm:

• Dây điện bị hư hỏng: do hao mòn, côn trùng gặm nhấm, hoặc chất lượng kém.
• Thiết bị điện bị lỗi: các bộ phận hư hỏng hoặc cách điện kém.
• Lắp đặt không đúng cách: hệ thống điện không đúng tiêu chuẩn, thiếu an toàn.
• Quá tải điện: sử dụng quá nhiều thiết bị trên cùng một mạch điện, làm tăng nguy cơ chập cháy.

Phòng ngừa chập điện cần sử dụng thiết bị điện chất lượng, lắp đặt đúng tiêu chuẩn và đảm bảo bảo trì thường xuyên.

6 Nguyên nhân điện bị chập chờn

Điện bị chập chờn là hiện tượng điện áp không ổn định, lúc cao lúc thấp, có thể khiến đèn chập chờn, thiết bị điện hoạt động không đều, hoặc bị ngắt đột ngột. Nguyên nhân gây ra hiện tượng điện chập chờn có thể bao gồm:

1. Quá tải mạng điện: Khi có quá nhiều thiết bị hoạt động cùng lúc trên cùng một mạch điện, dòng điện có thể vượt quá công suất thiết kế, gây sụt áp và chập chờn.
2. Dây điện cũ hoặc hư hỏng: Dây điện xuống cấp, hao mòn hoặc bị hỏng lớp cách điện có thể dẫn đến tiếp xúc kém, chập chờn hoặc đứt mạch.
3. Đầu nối không chặt: Các điểm kết nối lỏng lẻo, như tại các ổ cắm, công tắc hoặc cầu dao, khiến dòng điện truyền không đều.
4. Thiết bị điện bị lỗi: Một thiết bị hỏng hóc hoặc có vấn đề có thể gây ra sự cố trên toàn bộ mạch điện, khiến dòng điện bị ảnh hưởng.
5. Nguồn điện từ nhà cung cấp không ổn định: Sự cố tại trạm biến áp hoặc sự bất ổn trong nguồn cấp điện từ lưới điện cũng gây ra hiện tượng chập chờn.
6. Thời tiết xấu: Bão, sấm sét hoặc độ ẩm cao có thể làm ảnh hưởng đến đường dây điện, gây ra các hiện tượng chập chờn tạm thời hoặc lâu dài.

7 bước kiểm tra điện bị chập an toàn

Để kiểm tra điện bị chập một cách an toàn, cần tuân thủ các bước và sử dụng thiết bị phù hợp. Dưới đây là các cách an toàn để kiểm tra:

1. Ngắt nguồn điện chính

• Trước khi kiểm tra, hãy ngắt cầu dao hoặc công tắc nguồn chính của hệ thống điện để đảm bảo an toàn và tránh dòng điện gây giật hoặc chập mạnh.

2. Sử dụng bút thử điện

• Dùng bút thử điện để kiểm tra xem các ổ cắm, công tắc hoặc thiết bị có còn điện hay không. Nếu bút thử sáng, tức là vẫn có điện và cần ngắt cầu dao thêm lần nữa để đảm bảo nguồn đã tắt hoàn toàn.

3. Kiểm tra các mạch từng phần

• Bật nguồn điện trở lại và kiểm tra từng khu vực hoặc thiết bị để xác định nơi gây chập. Tắt hết các thiết bị và lần lượt bật từng thiết bị để tìm ra thiết bị gây chập.

4. Sử dụng đồng hồ đo điện (Multimeter)

• Đo thông mạch (Continuity): Đặt đồng hồ vào chế độ đo thông mạch và kiểm tra các dây dẫn. Nếu có tiếng beep liên tục hoặc chỉ số thấp, nghĩa là có chập mạch.
• Đo điện trở: Đo điện trở giữa các dây dẫn. Điện trở rất thấp hoặc gần như bằng 0 có thể báo hiệu hiện tượng chập.

5. Kiểm tra các đầu nối và ổ cắm

• Tháo các ổ cắm, công tắc hoặc điểm nối và kiểm tra xem có dây nào bị hở hoặc không được cách điện kỹ hay không. Dây hở, dây bị ăn mòn hoặc nối lỏng lẻo có thể là nguyên nhân gây chập điện.

6. Quan sát dấu hiệu trên thiết bị hoặc dây điện

• Tìm các vết cháy xém, đen hoặc có mùi khét ở dây điện, ổ cắm hoặc công tắc, vì đây là dấu hiệu của chập điện. Các vết cháy thường là nơi xảy ra hiện tượng ngắn mạch.

7. Sử dụng thiết bị kiểm tra ngắn mạch (circuit breaker finder)

• Thiết bị này giúp kiểm tra vị trí gây chập trong hệ thống mạch một cách chính xác và nhanh chóng, giảm thiểu nguy cơ kiểm tra sai vị trí.

(Lưu ý an toàn: Nếu không chắc chắn hoặc không có kỹ năng chuyên môn về điện, hãy nhờ đến thợ điện chuyên nghiệp để kiểm tra nhằm đảm bảo an toàn.)

7 điều nên nhớ khi điện chập chờn phải xử lý làm sao?

Khi điện chập chờn, việc xử lý kịp thời và đúng cách là cần thiết để đảm bảo an toàn và tránh hư hỏng thiết bị. Dưới đây là các bước xử lý khi gặp hiện tượng điện chập chờn:

1. Ngắt nguồn điện ngay lập tức

• Tắt cầu dao hoặc công tắc tổng để ngắt nguồn điện trong nhà, tránh nguy cơ chập mạnh hoặc gây cháy nổ.

2. Kiểm tra tải điện trong nhà

• Xem xét có bao nhiêu thiết bị đang hoạt động cùng lúc, đặc biệt là các thiết bị có công suất cao (máy lạnh, lò vi sóng, bình nóng lạnh, v.v.).
• Tắt bớt các thiết bị không cần thiết, sau đó bật lại từng thiết bị để xem có thiết bị nào gây chập chờn không.

3. Quan sát các ổ cắm và công tắc

• Kiểm tra các ổ cắm, công tắc hoặc đường dây có dấu hiệu hỏng hóc, lỏng lẻo hoặc bị cháy đen không. Nếu thấy bất thường, hãy ngắt thiết bị đó và liên hệ thợ điện để sửa chữa.

4. Kiểm tra hệ thống dây điện và cầu dao

• Đảm bảo rằng dây điện không bị đứt, trầy xước hoặc hở gây hiện tượng rò điện. Kiểm tra các cầu dao và xem có cầu dao nào đang bị quá tải không. Cầu dao có thể ngắt tự động khi xảy ra chập chờn quá mức.

5. Sử dụng ổn áp (nếu có)

• Ổn áp giúp điều chỉnh điện áp ổn định và bảo vệ thiết bị điện khỏi sự cố điện chập chờn. Nếu thường xuyên gặp tình trạng điện yếu hoặc chập chờn do nguồn cấp điện, ổn áp là một giải pháp tốt.

6. Liên hệ với bên cung cấp điện

• Nếu nguyên nhân không nằm ở hệ thống điện trong nhà, có thể do nguồn cấp điện từ trạm biến áp hoặc do sự cố trên lưới điện. Hãy liên hệ với bên cung cấp điện để được kiểm tra và khắc phục.

7. Nhờ thợ điện kiểm tra và sửa chữa

• Nếu không xác định được nguyên nhân hoặc thấy dấu hiệu bất thường, hãy liên hệ với thợ điện chuyên nghiệp. Thợ điện có thể kiểm tra toàn bộ hệ thống và đảm bảo an toàn.

(Lưu ý an toàn: Tuyệt đối không tự ý kiểm tra hoặc sửa chữa hệ thống điện nếu không có kỹ năng chuyên môn, đặc biệt khi hiện tượng điện chập chờn có dấu hiệu nặng hoặc ảnh hưởng trên diện rộng.)

10 lưu ý khi khắc phục sự cố tại nhà

Khi khắc phục sự cố điện tại nhà, an toàn là yếu tố quan trọng nhất. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng giúp bạn xử lý sự cố điện một cách an toàn và hiệu quả:

1. Luôn ngắt nguồn điện trước khi kiểm tra

• Trước khi tiếp xúc với bất kỳ thiết bị hoặc dây điện nào, hãy ngắt cầu dao tổng để đảm bảo nguồn điện đã bị cắt. Đây là biện pháp an toàn cơ bản nhằm tránh nguy cơ giật điện.

2. Sử dụng các dụng cụ cách điện

• Khi sửa chữa điện, hãy dùng các dụng cụ có cán cách điện (tua vít, kìm, bút thử điện, v.v.) và đeo găng tay cách điện để bảo vệ bản thân.

3. Không sử dụng nước gần khu vực điện

• Tránh chạm tay ướt vào các thiết bị điện hoặc làm việc ở những nơi ẩm ướt, vì nước dẫn điện và có thể gây giật.

4. Kiểm tra kỹ càng trước khi bật lại nguồn điện

• Sau khi sửa chữa hoặc thay thế dây dẫn, ổ cắm, hãy kiểm tra chắc chắn rằng mọi kết nối đều chặt chẽ và không có dây hở trước khi bật nguồn điện trở lại.

5. Không sửa chữa các thiết bị phức tạp

• Đối với các thiết bị điện phức tạp như tủ điện, máy giặt, hoặc điều hòa, tốt nhất là nên nhờ thợ điện chuyên nghiệp, vì việc tự sửa chữa có thể gây hư hỏng hoặc nguy hiểm.

6. Kiểm tra định kỳ hệ thống điện

• Bảo trì hệ thống điện định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu hỏng hóc như dây điện bị mòn, ổ cắm lỏng lẻo, hoặc cầu dao hoạt động không ổn định.

7. Không sử dụng thiết bị quá công suất

• Không nên dùng quá nhiều thiết bị điện cùng lúc trên một ổ cắm hoặc mạch điện, vì điều này dễ gây quá tải, làm tăng nguy cơ chập điện.

8. Để các thiết bị nhạy cảm tránh xa nguồn điện không ổn định

• Các thiết bị điện tử như TV, máy tính nên được cắm vào ổn áp hoặc các thiết bị chống sét để tránh hư hỏng khi điện áp không ổn định.

9. Không tự ý thay đổi cấu trúc hệ thống điện

• Việc tự ý thay đổi đường dây hoặc đấu nối mạch có thể gây chập điện hoặc hư hỏng thiết bị. Hãy tuân thủ thiết kế điện ban đầu hoặc nhờ thợ điện thực hiện.

10. Luôn đọc hướng dẫn sử dụng của thiết bị điện

• Khi lắp đặt hoặc vận hành thiết bị mới, hãy tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo thiết bị hoạt động đúng cách và an toàn.

(Lưu ý: Nếu sự cố quá phức tạp hoặc liên quan đến thiết bị công suất lớn, tốt nhất nên liên hệ thợ điện chuyên nghiệp để được hỗ trợ.)